ELEKTRİK AKIMI NEDİR ?
ELEKTRİK AKIMI NEDİR?
Elektrik akımı, elektriğin en temel birimlerinden biridir. Elektronlar negatif (-) yönden pozitif (+) yöne doğru hareket etmektedir.Elektriklerin bu hareketine elektrik akımı denir. Elektrik akımı elektron akışının tersi yöne doğru hareket etmektedir. Elektron arasında gerçekleşen bu enerji aktarıma akım denir.
Elektrik Akımı birimi AMPER olarak bilinir.
AMPER NEDİR ?
İletkenin belli bir noktasından saniyede geçen elektrik akımına denir. İlk olarak Fransız Fizikçi Andre Marie Ampere’nin isimlendirdiği bir ölçü birimidir.
AMPER NASIL HESAPLANIR ?
Akımın bulunduğu elektrik devresindeki "volt” ve "watt” birimlerinin bilinmesi gerekmektedir.
Bu değerler amper hesaplamasını kolaylaştırır. Bu değerler devrenin güç kaynağı üzerinde
yazmaktadır. Fizikçiler tarafından formüller kullanılarak ampermetre vb. teknolojik aletler de hesaplama yapılabilir.
Örneğin elimizde bir adet elektronik cihaz olsun;
-
Bu cihazın watt değeri 100 olsun.
-
Volt değeri ise 50 olsun.
-
Bu durumda amper = 100 / 50 formülü uygulanırsa.
-
Sonuç amper = 2 olarak çıkar.
-
Bu da 2A olacaktır
VOLT NEDİR?
İtalyan Fizikçi Alessandro Volta tarafından isimlendirilmiştir. Elektrikte potansiyel farkı yani gerilimi ifade eder. Volt’un sembolü "V” dir.
WATT NEDİR ?
James watt tarafından isimlendirilmiştir. Aynı zamanda temel güç birimidir. Formüllerde
"P” sembollerde ise "W” harfi ile gösterilir.
(örnekleri üsttedir.)
ELEKTRİK AKIM TÜRLERİ NELERDİR?
Elektrikte akım türleri 2’ ye ayrılır.
DOĞRU AKIM (DC) NEDİR ?
Elektrik akımının en temel kavramıdır. Güç gerektiren elektronik devrelerde alınan güç kaynağı ile doğru akım elde edilme ile çalıştırılır. Zamana bağlı yönü ve şiddeti değişmeyen
akım türüdür. Elektronlar yön değiştirmezler. Negatiften (-) pozitife (+) doğru hareket ederler.
ALTERNATİF AKIM NEDİR ?
Genliği ve yönü periyodik olarak değişen akımdır.Genellikle elektrik devre kumandasında veya yüksek güçlü motorları sürmek için kullanılır.Doğru akıma göre çok rahat ve kayıpsız şekilde taşınır.Evimizde kullandığımız elektronik akımlarda bile alternatif akım kullanılmaktadır.
KAÇAK AKIM NEDİR?
Elektrik akımda aniden gerçekleşen elektron ve akım kaybına denir.Bu nedenle oluşan sağlık ve yangın durumlarında kaçak akım istenmeyen bir durumdur.
KAÇAK AKIM NEDEN OLUR?
Kaçak akım, kötü tesisat işçiliği, topraklamanın uygun yapılmaması, bileşen malzemelerdeki kusurlar gibi birçok nedenden oluşur.
ZAYIF AKIM NEDİR ?
Telefon,zil ve yangın ihbar düzenleri vb.aygıtları çalıştırdığı düşük gerilime sahip kaynaklara denir.Bir diğer anlamıyla ise insanlara hiçbir zararı,çarpması olmayan sistemlerdir.
Binalarda bulunan başlıca zayıf akım sistemleri şunlardır;
-
Akıllı Ev Sistemleri.
-
Aydınlatma.
-
CCTV / Güvenlik Kamera Sistemleri.
-
Hırsız Alarm Sistemleri.
-
Geçiş Kontrol Sistemleri.
-
Rack Kabinet.
-
Seslendirme ve Acil Anons Sistemleri.
-
Telefon / Santral.
KUVVETLİ AKIM NEDİR ?
Makinelerin aydınlatmasında ve çalışmasında iş gösteren akım türüdür.Çarpma etkisi yüksek olduğu için iş sağlığına ve güvenliğine dikkat ederek çalışılmalıdır. Ülkemizdeki kuvvetli akım 220V gerilim ve 50Hz Frekansı ile çalışmaktadır.
KUVVETLİ AKIM DEVRELERİ NELERDİR?
1.TOPRAKLAMA VE SIFIRLAMA
Elektronik cihazlarda kazara meydana gelebilecek yalıtım hatalarında metal gövdenin elektriklenmesini önlemek amacıyla bir akım yardımıyla toprağa bağlanmasıdır.
A TOPRAKLAMA ÇEŞİTLERİ
1.KORUMA TTOPRAKLAMASI
Enerji altında bulunan kuvvetli akım devrelerinin bazı noktalarını gerilimleri önlemek yada zararsız hale getirmek için devamlı olarak yapılan topraklamadır.
2.İŞLETME TOPRAKLAMASI
Enerji akım devrelerinin belirli yerlerinde meydana gelen gerilimleri önlemek ya da bu gerilimi zararsız hale getirmek için yapılan sabit topraklama sistemidir.
3.FONKSİYON TOPRAKLANMASI
Bir işletme elemanının istenilen fonksiyonu yerine getirmesi için yapılan topraklama yöntemlerinden birisidir.
TOPRAKLAMA ELEMANLARI
Topraklama tesisinde kullanılan elemanlar şunlardır; topraklama iletkeni, topraklama bağlantı elemanları ve zemindir.
Topraklama iletkenlerinin en küçük kesitleri;
-
Bakır: 16 mm²
-
Alüminyum: 35 mm²
-
Çelik: 50 mm² olmalıdır.
TOPRAKLAYICILAR
*Galvaniz topraklama çubuğu
*Galvaniz topraklama levhası
*Topraklama klemenslerinden oluşur.
GALVANİZ TOPRAKLAMA LEVHASI
Genel olarak öteki topraklayıcılara göre daha derine gömülür. Bağlantı elemanları galvaniz kaplı klemenslerden oluşur.
TOPRAĞIN CİNSİ ÖZGÜL DİRENÇ (Ω.m) BATAKLIK 30
Killi toprak, kuru kum veya çakıl, taşlı zemin vb.
B. SIFIRLAMA
Topraklama hattının olmadığı yerlerde nötr ucunun toprak hattına bağlanmasıyla elde edilir.
SIFIRLAMANIN SAKINCALARI
Binayı besleyen ana kolon hattı koparsa eğer nötr ve faz uçları yer değiştirir. Kolon hattının sıfırlanması ile aygıtın hattına faz gider, sigorta atmaz.
2.AYDINLATMA VE PRİZ DEVRE ELEMANLARI
Fişler
YAPILARI BAKIMINDAN FİŞ ÇEŞİTLERİ
Monofaze ve trifaze olmak üzere iki gruba ayrılır.
ENERJİ ALIŞ ŞEKİLLERİNE GÖRE FİŞ ÇEŞİTLERİ
Erkek fiş ve dişi fiş olarak iki gruba ayrılır;
JAKLAR VE ÇEŞİTLERİ
Ses, video ve görüntü aktarımı için kullanılır. Farklı boy ve yapılarda olabilirler. İki veya daha çok elektriksel bağlantı olur.
PRİZLER
KULLANIM YERLERİNE GÖRE PRİZ ÇEŞİTLERİ
Sıva altı, sıva üstü, etanş (antigron), seyyar prizler olmak üzere dört çeşidi vardır.
YAPILARI BAKIMINDAN PRİZ ÇEŞİTLERİ
Normal, topraklı, ups, üç fazlı, telefon, data, müzik yayın, TV prizi gibi çeşitleri vardır.
DUYLAR
KULLANIM YERLERİNE GÖRE DUY ÇEŞİTLERİ
*Tavan duy
*Duvar duy
*Bahçe duy
*Donanma duy
*Braçol duy
SOKETLER
Floresan, halojen, ralina armatürlerde kullanılır.
AYDINLATMA KONTROL ELEMANLARI
ANAHTARLAR
Elektrik devresindeki akımı keser ya da akımın bir iletkenden başka bir iletkene yön değştirmesidir.
Kullanıldıkları devreye göre çeşitleri:
*Adi (tek kutuplu)
*Komitatör (iki alıcıya ayrı ayrı kumanda eden)
*Vaviyen (bir alıcıya iki ayrı yerden kumanda eden)
*Dimmer (elektronik ayarlı)
MERDİVEN OTOMATİĞİ
